MIEJSCE DLA KAŻDEGO GRACZA
Papieże w historii. Pius VII przeciw Napoleonowi – recenzja komiksu. Papież vs cesarz.
W lewym narożniku, on cały na biało. Luigi Barnaba Chiaramonti – szerzej znany jako Pius VII. W prawym narożniku, mały ciałem, ale duży duchem cesarz Francuzów -Napoleon Bonaparte. Kto zwycięży w tym starciu tytanów?
Papieże w historii. Pius VII przeciw Napoleonowi – recenzja komiksu. Papież vs cesarz.
Pius VII. Przeciw Napoleonowi to komiks z serii Papieże w historii autorstwa Philippe Thirault’a. Za rysunki odpowiada Thomas Verguet. Od strony graficznej nie mam żadnych zastrzeżeń, kreska rysownika jest przyjemna dla oka. Co do scenariusza sprawy mają się zupełnie inaczej. Opowieść jest miałka i bardzo statyczna, nie widać rozwoju bohaterów. Dodatkowo, pomimo faktu, że akcja komiksu toczy się przez dwadzieścia, nie da się tego w ogóle wyczuć. Wiele kwestii związanych z cesarzem Francuzów i papieżem jest potraktowane po macoszemu np. konflikt między matką a pierwszą żoną Napoleona. Konstrukcją przypomina serial Osiecka. Są postacie i wątki, które muszą się pojawić, ale nie poświęca się na to wystarczająco dużo miejsca. Cierpi przez to opowiedziana historia, pomimo drzemiącego w niej ogromnego potencjału. Warto również docenić, że komiks zawiera dodatek w postaci opracowania historycznego. Krótkiego, ale na potrzeby laika nieobeznanego z epoką wojen napoleońskich zupełnie wystarczającego.
Dwóch ich jest
Akcja Piusa VII toczy się podczas wojen napoleońskich, a oś fabularna skupia się na konflikcie między dwoma potężnymi i ambitnymi „graczami”. Dlatego bohaterów zasadniczo jest dwóch: Napoleon i Pius VII. Reszta postaci to tylko tło. Twórcy starają się ukazać kontrast między politykami. Napoleona przedstawiają jako tyrana i narcyza budzącego antypatię, prawdziwe uosobienie zła. Pius VII z kolei to charyzmatyczny i bogobojny obrońca niezależności kościoła. Nie jest zatem to pełnowymiarowe oddanie złożoności ich charakterów. Widać jednak próby takiego podejścia do głównych protagonisty i antagonisty komiksu. Momentami cesarz i papież jawią się niczym rewers i awers tej samej monety. Mimika ich twarzy często jest podobna. Zawsze gdy się pojawiają kradną uwagę czytelnika. Jednak to inny drobny szczegół wskazuje na zamiar twórców aby pokazać paradoks Napoleona i Piusa VII. Najbliższego współpracownika Ojca Świętego, kardynała Consalviego, nazwano papieskim Talleyrandem. Ów minister spraw zagranicznych Francji był wytrawnym dyplomatą, idealnym narzędziem dla Napoleona. Analogicznie takim samym narzędziem można uznać Consalviego. Wniosek nasuwa się sam: wartości cesarza i papieża są skrajnie inne, ale charaktery mają zbliżone. Autorytarni, charyzmatyczni i nieznoszący porażek. Parafrazując klasyka: Napoleon gdyby nie był Napoleonem, byłby Piusem VII, a gdyby Pius VII nie był papieżem byłby cesarzem Francuzów.
Przypowieść o dobrym papieżu
Pius VII to teoretycznie komiks historyczny, ale bardziej adekwatne byłoby zakwalifikować go jako literaturę chrześcijańską. Papież jest pozytywnym bohaterem, a Napoleon wysłannikiem piekieł. Duża część opowieści to pokazanie Piusa VII jako męczennika dręczonego przez okrutnego cesarza. Paralela między nim a ofiarami prześladowań Nerona w I w. n.e. jest aż nazbyt widoczna. Pius w komiksie to postać niemal kryształowa. Jedynie Napoleon wytyka antysemityzm Ojca Świętego, ale przez to, że cesarz Francuzów jest wykreowany na zło wcielone, ta krytyka nie wybrzmiewa wystarczająco mocno.
Prawdziwą naturą papieża za to oddaje rysownik. Oczy Piusa VII są pełne wyniosłości i dumy, a wręcz arogancji. Nie boi się kontaktu wzrokowego z rozmówcą. Czytelnik ma wrażenie, że papież spogląda w głąb niego. Tak nie patrzy potulna owca, tylko pewny siebie lew. Zbliżenie na twarz Ojca Świętego dobitnie pokazuje podobieństwo między nim a Napoleonem.
Warto nadmienić, że konsultantem historycznym przy tym komiksie był Bernard Lecomte. To znany francuski publicysta i slawista. Specjalizuje się w tematyce Watykanu. Napisał na ten temat wiele książek. Jest jednak jedno „ale” nie jest historykiem. To widać, ponieważ tło historyczne w Piusie VII kuleje. Są tam zawarte tylko podstawowe fakty. Łatwo je znaleźć chociażby na stronie Wikipedii. Nie ma „smaczków”, czyli informacji, które wymagają głębokiej znajomości ówczesnych realiów. W końcu jaką wiedze o epoce napoleońskiej może posiadać autor książek o Janie Pawle II?
Rachunek sumienia
Pius VII jest graficznie ładnym komiksem, ale warstwa fabularna kuleje, niestety nie wnosi nic nowego do opowieści o Napoleonie Bonaparte. Co najwyżej przypomina o istnieniu Piusa VII – postaci współcześnie trochę zapomnianej. Przynajmniej jeśli chodzi o „mainstream”. Mimo to czytelnik nie wyniesie zbyt dużo z lektury. Raczej nie zaciekawi się też historią Napoleona czy Piusa VII. Najciekawszą częścią komiksu wydaje się dodatek historyczny. Merytorycznie to kawał solidnej roboty. Na plus trzeba zaliczyć również obecność leksykonu i bibliografii, choć do pozycji w niej zawartych można mieć wiele do życzenia. Brakuje tam literatury dostępnej w języku polskim m.in. biografii Napoleona autorstwa Adama Zamoyskiego Napoleon. Człowiek i mit. Wątpliwe żeby statystyczny czytelnik znał język francuski. Podsumowując, komiks nie jest zły ani dobry, jest nijaki. Przypomina postać Piusa VII i paru mniej znanych duchownych. Wydanie od Egmontu jest ładne i posiada opracowanie historyczne i to było by na tyle. Nie czuje się po lekturze Piusa VII wzbogacony o nową wiedzę czy doświadczenie. Za jakiś czas pewnie zapomnę o nim całkowicie, a szkoda bo historia konfliktu cesarza z papieżem ma potencjał na ciekawą opowieść. Tutaj dostaniemy niestety tylko jej cień.
Dziękujemy wydawnictwu Egmont Polska za udostępnienie egzemplarza komiksu.
Podziel się ze znajomymi:
Sebastian Wąsowski
TOP TYGODNIA
NAJNOWSZE WPISY
O NAS:
GraPodPada.pl to miejsce, gdzie przy jednym stole siedzą konsolowcy, pecetowcy, komiksiarze, serialomaniacy i filmomaniacy. Tworzymy społeczność dla wyjadaczy, jak i niedzielnych graczy, czytaczy i oglądaczy. Jesteśmy tutaj po to, aby podzielić się z Tobą naszymi przemyśleniami, ale również, aby pokazać Ci, że każda opinia ma znaczenie, a wszyscy patrzymy na współczesną popkulturę kompletnie inaczej. Zostań z nami i przekonaj się, że grapodpada.pl to miejsce dla każdego gracza.
Masz Pytania? Skontaktuj się z nami: kontakt@grapodpada.pl